Γλυφοσάτη: 5 κράτη-μέλη και η Ελλάδα υπέρ της ταχύτερης κατάργησής της

Μεταξύ των κρατών μελών (Γαλλία, Βέλγιο, Σλοβενία, Λουξεμβούργο και Μάλτα) που στηρίζουν την απαγόρευση της δραστικής ουσίας glyphosate στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το αργότερο μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 2022, βρίσκεται η χώρα μας, συνεπής στην στάση της (αρνητική ψήφος) για μη επέκταση της αδειοδότησής της.

Η ανανέωση της άδειας της δραστικής ουσίας glyphosate δημιούργησε αρκετή αναστάτωση, αφού σύμφωνα με τα όσα είχε υποστηρίξει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν υπήρξαν επιστημονικοί ή νομικοί λόγοι που να δικαιολογούν την απαγόρευσή της. Παρόλα αυτά, ένας μεγάλος αριθμός ευρωπαίων πολιτών, μεταξύ αυτών και πολλών Ελλήνων, διακήρυξε την ανησυχία του ζητώντας την απαγόρευση της δραστικής ουσίας, την αλλαγή στις διαδικασίες επιστημονικής αξιολόγησης και τη γενικότερη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων.

Αντίστοιχο ψήφισμα υπέρ της σταδιακής κατάργησης είχε εκδώσει και το ευρωκοινοβούλιο καλώντας σε επανεξέταση του ευρωπαϊκού γεωργικού προτύπου. Η διαδικασία της ΕΕ για την αξιολόγηση των κινδύνων τέθηκε υπό αμφισβήτηση με επακόλουθο να γίνει το glyphosate αφορμή για μια γενικότερη συζήτηση για την αδειοδότηση και τη χρήση φυτοφαρμάκων στην ΕΕ.

Εξάλλου με πρωτοβουλία του ιδίου του προέδρου Juncker συζητήθηκε το θέμα πολλές φορές στο κολλέγιο των Επιτρόπων, που είχε σαν αποτέλεσμα να μειωθεί η διάρκεια της πρότασης ανανέωσης από τα 15 στα 5 έτη.

Ολόκληρο το κείμενο της επιστολής των 6 υπουργών των κ-μ που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία:

Κύριε Αντιπρόεδρε,
Κύριε Επίτροπε,

Η ανανέωση της άδειας για το glyphosate για 5 έτη ψηφίστηκε κατά τη διάρκεια της επιτροπής εφέσεων στις 27ης Νοεμβρίου. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την ψηφοφορία, εμείς, οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Γεωργίας της Γαλλίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου, της Σλοβενίας, της Μάλτας και της Ελλάδας εκφράζουμε τις ανησυχίες μας σχετικά με τους κινδύνους που συνδέονται με τη χρήση προϊόντων που περιέχουν την εν λόγω ουσία.

Στην πραγματικότητα, μια πρωτοβουλία ευρωπαίων πολιτών υπογραμμένη από περισσότερα από ένα εκατομμύριο ανθρώπους ζητά την απαγόρευση αυτής της δραστικής ουσίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε την υποστήριξή του για τη θέσπιση των αναγκαίων μέτρων για τη σταδιακή εξάλειψη της δραστικής ουσίας glyphosate στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα το αργότερο έως τις 15 Δεκεμβρίου 2022.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε επίσης την επέκταση ειδικών περιορισμών χρήσης του glyphosate για ζιζανιοκτονία και αποξήρανση πριν από τη συγκομιδή. Θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι οι χώρες μας τάσσονται υπέρ της απαγόρευσης αυτών των χρήσεων, οι οποίες αποτελούν τις κυριότερες πηγές καταλοίπων που ανιχνεύονται σε τρόφιμα.

Σε αυτό το πλαίσιο, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνοδεύσει την απόφαση της ανανέωσης με μέτρα που αποσκοπούν στον περιορισμό των κινδύνων και στην προετοιμασία του σχεδίου εξόδου του glyphosate από την γεωργία.

Για αυτό χρειάζεται:

– διεξαγωγή μελέτης με στόχο τον εντοπισμό και τη διάθεση προς όλους τους φορείς, των εναλλακτικών λύσεων (χημικών, μηχανικών ή βιολογικών) στις κυρίες γεωργικές χρήσεις του glyphosate, τις απαραίτητες συνθήκες και τις μεθόδους εφαρμογής, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων προσαρμογών και της επακόλουθης εξέλιξης των πρακτικών στο επίπεδο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

– πραγματοποίηση νέας έρευνας που θα διεξαχθεί από Ευρωπαϊκούς οργανισμούς σε συνεργασία, με την εθελοντική συμμετοχή, εθνικών υπηρεσιών κρατών μελών και των IARC / WHO σχετικά με την καρκινογόνο δράση της δραστικής ουσίας glyphosate, καθώς και τη λήψη και εξέταση πρόσθετων διαθέσιμων δεδομένων ·

– δρομολόγηση μεταρρύθμισης του ευρωπαϊκού πλαισίου αξιολόγησης χημικών ουσιών με στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της διαφάνειάς του, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 12 Δεκεμβρίου.

– απλούστευση του πλαισίου που διέπει τη συγκριτική αξιολόγηση, με στόχο τη διευκόλυνση της αντικατάστασης των (επικίνδυνων) ουσιών, κατά την εξέταση των αιτήσεων χορήγησης άδειας για την τοποθέτηση τους στην αγορά και την ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων έναντι αυτών των χημικών ουσιών.

– ενίσχυση της έρευνας σχετικά με τις συνέπειες της έκθεσης των Ευρωπαίων πολιτών σε χημικά ουσίες ώστε να εξασφαλιστεί η εργασία τους σε ένα μη – τοξικό Ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Εμείς, ως κράτη μέλη, διατηρούμε τη δέσμευση μας να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη και εφαρμογή ολοκληρωμένης πρακτικών διαχείρισης και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών με σκοπό τη μείωση της εξάρτησης από τη χρήση φυτοφαρμάκων.

Τέλος, επιβεβαιώνουμε την επιθυμία μας να αναπτύξουμε εναλλακτικές λύσεις στη χρήση αυτής της ουσίας συνοδεύοντας τους γεωργούς σε αυτή τη διαδικασία αποδέσμευσης, ώστε να εξασφαλιστεί η βραχυπρόθεσμη έξοδος του glyphosate και να προσκαλέσουμε Κράτη Μέλη που επιθυμούν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία αυτή να ενταχθούν σε μια ομάδα εργασίας που δημιουργηθεί από τη Γαλλία.

Με εκτίμηση,
Nicolas HULOT
Minister for ecologic and inclusive
transition (France)
Denis DUCARME
Federal Minister for Middle classes,
SMEs, Agriculture and Social inclusion
(Belgium)
Carole DIESCHBOURG
Minister for the Environment
(Luxemburg)
Josè A. HERRERA
Minister for the Environment
(Malta)
Dejan ZIDAN
Minister for Agriculture (Slovenia)
Evangelos APOSTOLOU
Minister of Agriculture
(Greece)