Μαθαίνω για την Κοινή Γεωργική Πολιτική-Μέρος Γ’

Τι είναι η αγροτική ανάπτυξη;

Στο πλαίσιο της ΚΓΠ, η αγροτική ανάπτυξη επιδιώκει να διατηρήσει την ύπαιθρο ζωντανή στηρίζοντας προγράμματα επενδύσεων, εκσυγχρονισμού και στήριξης των δραστηριοτήτων – τόσο των γεωργικών όσο και των μη γεωργικών – στις αγροτικές περιοχές.

Ποιος είναι αρμόδιος για την αγροτική ανάπτυξη;

Τα κράτη μέλη της ΕΕ επιλέγουν τα μέτρα που ταιριάζουν στις συγκεκριμένες ανάγκες τους και διαχειρίζονται τα ίδια τα προγράμματα αυτά. Η ΕΕ καταβάλλει μέρος του κόστους («συγχρηματοδότηση»).

Πόσο κοστίζει η αγροτική ανάπτυξη; Από πού προέρχονται τα κονδύλια;

Ο προϋπολογισμός της ΚΓΠ για την περίοδο 2014-2020 και για τα 28 κράτη μέλη ανέρχεται σε 95 δισ. ευρώ (σημερινές τιμές).

Τα απαιτούμενα κονδύλια προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).

Πώς χρησιμοποιούνται τα κονδύλια;

Από το 2014, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) εντάσσεται στο νέο κοινό στρατηγικό πλαίσιο με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι (μια βιώσιμη και έξυπνη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς) της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Τα κονδύλια που διατίθενται για την αγροτική ανάπτυξη μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για γεωργικές όσο και για μη γεωργικές δραστηριότητες, στο πλαίσιο των ακόλουθων έξι προτεραιοτήτων:

στήριξη της μεταφοράς γνώσεων και καινοτομίας,
τόνωση της ανταγωνιστικότητας,
προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων και της διαχείρισης της επικινδυνότητας,
αποκατάσταση, προστασία και ανάπτυξη των οικοσυστημάτων,
ενθάρρυνση της αποδοτικότητας των πόρων και της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα,
προαγωγή της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.

Τα κράτη μέλη ή οι περιφέρειες θα έχουν τη δυνατότητα να καταρτίζουν επιμέρους προγράμματα με υψηλότερα ποσοστά ενίσχυσης για την κάλυψη, π.χ. των αναγκών ορισμένων κλάδων που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες καταστάσεις, των νέων γεωργών, των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, των ορεινών περιοχών και των βραχέων αλυσίδων εφοδιασμού.

Μπορούν τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης να προσαρμοστούν σε διάφορες περιοχές;

Κάθε χώρα καταρτίζει εθνική στρατηγική για την αγροτική ανάπτυξη. Ειδικά προγράμματα μπορούν να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν σε περιφερειακό επίπεδο.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της αγροτικής ανάπτυξης στο πλαίσιο της ΚΓΠ και της περιφερειακής πολιτικής;

Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ σκοπό έχει να βοηθήσει τις φτωχότερες περιφέρειες της ΕΕ, ενώ τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης εφαρμόζονται σε όλες τις αγροτικές περιοχές της Ένωσης.

Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης δεν στηρίζουν μόνο τους γεωργούς, αλλά και τους άλλους φορείς της αγροτικής οικονομίας: ιδιοκτήτες δασών, εργαζόμενους σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ΜΜΕ, τοπικές ενώσεις, κλπ.

Τι είναι το «Leader»;

Το «Leader» είναι ένα πρόγραμμα για την ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας, που παροτρύνει τους τοπικούς φορείς να αναπτύσσουν δράση σε τοπικό επίπεδο («εκ των κάτω προς τα άνω») αντί να τους επιβάλλει τυποποιημένα μέτρα («εκ των άνω προς τα κάτω»). Σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν σήμερα, τα κράτη μέλη οφείλουν να διαθέτουν για έργα Leader τουλάχιστον το 5% του προϋπολογισμού τους για την αγροτική ανάπτυξη.

Μπορεί η αγροτική ανάπτυξη να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος;

Κάθε πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία και τη βελτίωση των φυσικών πόρων και της υπαίθρου στις αγροτικές περιοχές.

Τα κονδύλια χορηγούνται για τη χρηματοδότηση μέτρων προστασίας και διατήρησης της υπαίθρου, καθώς και μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, όπως π.χ.: