Ελληνική Γεωργία Ενημέρωση|Εκπαίδευση|Συμβουλευτική
Οι τελικές ενέργειες απομένουν που θα οδηγήσουν στην έκδοση του νέου κανονισμού για την βιολογική παραγωγή. Μετά την έγκρισή του, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021. Χάρη στην προθεσμία αυτή οι παραγωγοί, οι επιχειρήσεις και οι εμπορικοί εταίροι θα έχουν αρκετό χρόνο να προσαρμοστούν στο νέο πλαίσιο.
Ο νέος κανονισμός για τη βιολογική παραγωγή θα εφαρμόζεται στα ζώντα και μη μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων για σπορά και άλλου φυτικού αναπαραγωγικού υλικού, καθώς και στα μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως τρόφιμα και ζωοτροφές. Τα μεταποιημένα προϊόντα μπορούν να επισημαίνονται ως βιολογικά μόνον εάν τουλάχιστον το 95 % των συστατικών γεωργικής προέλευσης είναι βιολογικά.
Γιατί ένας νέος κανονισμος;
Πολλοί από τους ισχύοντες κανόνες θεσπίστηκαν πριν από περισσότερα από 20 χρόνια και πρέπει να επικαιροποιηθούν ώστε να απηχούν τις σημαντικές αλλαγές που έχει βιώσει ο τομέας της βιολογικής παραγωγής της ΕΕ τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Τα βιολογικά προϊόντα δεν αποτελούν πλέον εξειδικευμένο τμήμα του τομέα γεωργικών ειδών διατροφής της ΕΕ, όπως όταν καταρτίστηκαν για πρώτη φορά οι ισχύοντες κανόνες.
Σήμερα η βιολογική παραγωγή αντιπροσωπεύει έναν από τους πλέον δυναμικούς τομείς της γεωργίας της ΕΕ, καθώς η έκταση των γαιών που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων αυξάνεται με ρυθμό περίπου 4 εκατ. στρεμμάτων ετησίως. Η αξία της αγοράς βιολογικών προϊόντων στην ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 27 δισ. ευρώ, έχοντας αυξηθεί κατά περίπου 125 % τα τελευταία δέκα χρόνια.
Το συνονθύλευμα κανόνων και παρεκκλίσεων που εφαρμόζονται σήμερα δεν προσφέρουν επαρκή βεβαιότητα και ασφάλεια σε αυτόν τον εξαιρετικά σημαντικό τομέα της ευρωπαϊκής γεωργίας, ενώ η απλούστερη, πιο εναρμονισμένη προσέγγιση του νέου κανονισμού αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξή του με ακόμα ταχύτερους ρυθμούς.
Ενιαία δέσμη κανόνων για ολόκληρη την ΕΕ
Η κυριότερη βελτίωση είναι η θέσπιση μιας ενιαίας δέσμης κανόνων για ολόκληρη την ΕΕ, η οποία θα καλύπτει ολόκληρο τον τομέα βιολογικής παραγωγής της ΕΕ. Οι παλιοί κανόνες επέτρεπαν ένα σύστημα εξαιρέσεων «κατά παραγγελία», κάποιες φορές μάλιστα σε επίπεδο παραγωγού. Πλέον, οι ίδιοι κανόνες θα εφαρμόζονται σε όλους τους παραγωγούς βιολογικών προϊόντων και σε όλα τα βιολογικά προϊόντα.
Η εν λόγω ενιαία δέσμη κανόνων θα εφαρμόζεται επίσης στους γεωργούς εκτός ΕΕ οι οποίοι εξάγουν τα βιολογικά προϊόντα τους στην αγορά της ΕΕ. Θα αντικαταστήσει τα 60 και πλέον διαφορετικά πρότυπα που θεωρούνται ισοδύναμα και εφαρμόζονται σήμερα στα εισαγόμενα βιολογικά τρόφιμα.
Ομαδική πιστοποίηση – Χαμηλότερο κόστος
Ο νέος κανονισμός συνεπάγεται απλούστευση για τους γεωργούς. Για παράδειγμα, οι μικροκαλλιεργητές θα μπορούν πλέον να επιλέγουν το σύστημα ομαδικής πιστοποίησης, το οποίο θα μειώσει το κόστος της πιστοποίησης και θα διευκολύνει την ένταξή τους στο σύστημα βιολογικής παραγωγής.
Μείωση των ελέγχων στους παραγωγούς με καθαρό μητρώο
Η συνήθης διαδικασία είναι η διεξαγωγή ετήσιων ελέγχων, αλλά οι νέοι κανόνες αναγνωρίζουν ότι αυτό δεν είναι πάντοτε απαραίτητο για τους καθιερωμένους παραγωγούς βιολογικών προϊόντων. Για τους παραγωγούς με καθαρό μητρώο μετά από τρία διαδοχικά έτη ετήσιων ελέγχων, οι εθνικές αρχές θα μπορούν να αποφασίσουν να τους ελέγχουν μόνο μία φορά ανά διετία. Αυτή η δυνατότητα θα περιορίσει τη γραφειοκρατία τόσο για τους γεωργούς όσο και για τις εθνικές διοικήσεις.
Τι συνεπάγονται οι νέοι κανόνες για τη βιολογική παραγωγή σε θερμοκήπια;
Το να λαμβάνουν τα φυτά τα θρεπτικά συστατικά τους πρωτίστως μέσω του εδαφικού οικοσυστήματος είναι μία από τις κυριότερες απαιτήσεις της βιολογικής παραγωγής. Ο νέος κανονισμός επιβεβαιώνει τη σχέση με το έδαφος ως βασική αρχή, και, ως εκ τούτου, η χρήση «κλινών καλλιέργειας» δεν θεωρείται συμβατή με τις ευρύτερες αρχές της βιολογικής παραγωγής.
Ωστόσο, ο νέος κανονισμός θα επιτρέπει στους παραγωγούς στα κράτη μέλη στα οποία επιτρέπεται ήδη η εν λόγω πρακτική για τη βιολογική γεωργία να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν θερμοκήπια για περιορισμένο χρονικό διάστημα 10 ετών.
