Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο σημαντικότερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά μέσο όρο κάθε ημέρα η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περισσότερους από 1000 πρόωρους θανάτους, αριθμός ο οποίος είναι υπερδεκαπλάσιος των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για περίπου 400.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ κάθε χρόνο, ενώ το εξωτερικό κόστος που συνεπάγεται σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στην υγεία ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ.
Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι οι άνθρωποι που ζουν σε αστικές περιοχές. Τα αιωρούμενα σωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το τροποσφαιρικό όζον είναι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι που ευθύνονται για τους περισσότερους από τους εν λόγω πρόωρους θανάτους.
Το παρακάτω γράφημα δείχνει ότι η απώλεια ετών υγιούς ζωής σε μερικά κράτη μέλη της ΕΕ είναι παρόμοια με εκείνη χωρών οι οποίες συνδέονται συχνά με κακή ποιότητα του αέρα, όπως η Κίνα και η Ινδία. Επίσης, στην Ελλάδα η απώλεια ετών υγιούς ζωής εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι υψηλότερη από το μέσο όρο της Ε.Ε.
Απώλεια ετών υγιούς ζωής από ατμοσφαιρική ρύπανση ανά εκατό κατοίκους
Πηγή: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, καρδιακές νόσοι και εγκεφαλικά επεισόδια προκαλούν το 80 % των πρόωρων θανάτων που οφείλονται σε ατμοσφαιρική ρύπανση. Ακολουθούν οι πνευμονοπάθειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα.
Απούσα η Ελλάδα
Η ΕΕ αντιμετωπίζει την ατμοσφαιρική ρύπανση καθορίζοντας:
- οριακές τιμές συγκέντρωσης ρύπων για τον αέρα που αναπνέουν οι άνθρωποι και
- πρότυπα για τις πηγές εκπομπής ρύπων.
Το 2016, και τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, εκτός της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Κύπρου, της Λετονίας, της Λιθουανίας και της Μάλτας παραβίασαν μία ή περισσότερες από τις οριακές αυτές τιμές.
Η Ελλάδα;
Δυστυχώς, όπως φαίνεται στο παρακάτω γράφημα, η χώρα μας είναι το μοναδικό κράτος μέλος που δεν έχει υποβάλλει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία αναφορικά με τις μετρήσεις ατμοσφαιρικών ρύπων.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η οδηγία της Ε.Ε. υποχρεώνει τα κράτη μέλη να καθορίζουν ζώνες ποιότητας αέρα στην επικράτειά τους. Τα κράτη μέλη οφείλουν να διενεργούν προκαταρκτικές εκτιμήσεις της ποιότητας του αέρα σε κάθε ζώνη και να καθιερώνουν δίκτυα σταθμών σταθερών μετρήσεων σε περιοχές με ρύπανση.